Emperyalist bir doktrin Cihadizm-Koray Aker

Birinci emperyalist paylaşım savaşının hemen öncesiydi, Prusyada demir çelik sanayi çok kısa bir süre içinde üç katı hacmine ulaşmıştı. Yeni hammaddeye ihtiyaç vardı. Yeni hammadde demek, uzak pazarlar, yeni sömürgeler demekti. Dünya pazarları o dönem, Hindasta Britanya, Asyada çarlık Rusya, Afrikada Fransa olmak üzere, bu üç emperyalist klik arasında paylaşılmıştı. Artan demir çelik sanayi, hacmi ile doğan yeni hammadde ihtiyacı, Whilme kayzer döneminde, zirve yapan Prusya yayılmacılığının, iştahını kabartıyordu. Onlarda bu pazardan pay istiyordu. İnsanlık birinci emperyalist, paylaşım savaşı sürecine, bu koşularda hazırlanmıştı.

 

Brismak sonrası, Prusyada iktidara gelen, Wilhelm kayzer, Brismak döneminde Osmanlı ile geliştirilen, sıcak ilişkileri, doruğa çıkartarak,Osmanlı devletinin hilafet makamını ve Sultanın etki alanını kulanarak  düşman britanya ve mütefiklerine karşı  İslam radikalizmini kışkırtarak cihad ilan etmeyi amaçlıyordu. Böylece ingiliz sömürgeciliğinin etki alanlarına zayıflatarak geniş çoğrafyaya yayılan hammade kaynakları ve insan gücüne hükmetmek istiyordu.

Öte yandan en parlak ajanlarını, jeolog ve benzeri sıfatlar altında, geniş Osmanlı coğrafyasının, zenginlik haritasını, çıkarmak için görevlendirmişti. Whilhem kayzer, düşman briyanya sömürgeciliğine karşı etkin bir silah olan cihadizm doktrini kulanmka için  avrupadan, geniş orta-doğu coğrafyasına geniş ve etkili bir probaganda, yürüterek, Britanya alehtarlığını kışkırtmıştı.

 "Kendi imparatorluk hayallerinin böyle engellenmesine kızan Wilhelm, Doğu'daki tüm Almanajan ve diplomatlarına ünlü emrini yayınladı: İngiliz kuzenlerine karşı 'tüm İslam dünyasının gazabı' artık salıverilmeliydi.

Peter Hopkirk-İstanbulun Doğusunda birmeyen oyun

İstanbulda ise, Sultanın emri ile bugünkü, fatih camisi önünde, yayınlanan cihat bildirisi,ile müslümanlar cihat adı altında Britanya ve müttefiklerine karşı savaşmaya davet edilmişti.Bu çağırının, geniş bir coğrafyada, yankı bulması için, Wilhelm kayzer tarafından, orta doğuyu ve İslam coğrafyasını kapsayan, etkin bir propaganda yürütülüyordu.

“ Doğu'nun cami ve pazar yerlerinde, Alman İmparatorluğu'nun gizlice İslam dinini seçtiği söylentileri yayılmaya başlamıştı. Hatta, kendisine verdiği adla "Hacı" Wilhelm Muhammed, kılık değiştirerek Mekke'ye hacca bile gitmişti.

Peter Hopkirk-İstanbulun doğusunda birmeyen oyun

 

Emperyalist emellerini başarıya ulaştırmak isteyen  Kayser, 300 milyon müslümanın halifesi olan, Sultanla orta doğuya ziyaretler yapıyor, Müslüman dostluluğunu, gittiği her alanda, gür bir şekilde dilendiriyor, Şam ziyaretinde İngilizlere, karşı Kudüssü savunmuş, Müslüman savaşçı, Selahattin Eyübünün mezarına çelenk bırakarak, onu övgü ile yâd edmişti.. Alman propaganda araçları, ise bütün bu süreçleri bastırdığı, bedava kartpostallar ve bildirilerle etkin biçimde geniş islam çoğrafyasına yaymıştı. 

Prusyanın bu hamlelerine  karşın, Britanyada  Lawrens gibi  ajanları ile  etkin karşı hamleler yaparak, cihadizmi geniş bir coğrafyada diriltmiş ve Prusyaya karşı kullanmıştı.başarılıda olmuştu.

Özetle cihadizm, bir doktrin olarak, emperyalist çelişmelerin, yoğunlaştığı ve rekabetin merkezileştiği, coğrafyalarda, geçmişten, günümüze, etkin biçimde kullanılmıştır. Bugün aktörler değişmiş olsada, Orta doğudan, Afrikaya, Doğu Avrupa’dan, Asyaya, Suriye, Libya, Irak, Afganistan, Kafkasya, Uygur bölgesi ve geniş bir alanda cereyan eden cihadist hareketler, emperyalist vekâlet savaşının bir tezahüdürü.

Koray Aker